Nietoperze występujące w Polsce odżywiają się wyłącznie owadami. W skład ich pożywienia wchodzą głównie ćmy, chrząszcze oraz komary.

Tych ostatnich potrafią upolować w ciągu jednej nocy przeszło 400! Zdolność do aktywnego lotu wymaga od tych zwierząt ogromnych pokładów energii, przez co są bardzo żarłoczne.

Nietoperze w walce z omacnicą prosowianką w kukurydzy

Skoncentrowanie dużej ilości nietoperzy, a zarazem ich terytoriów łowieckich w bezpośrednim sąsiedztwie upraw kukurydzy pozwoliłoby na wykorzystanie ich preferencji pokarmowych w walce z niezwykle szkodliwym motylem nocnym jakim jest omacnica prosowianka. Należy pamiętać, że naloty tego owada zaczynają się wczesnym wieczorem, a więc wraz z rozpoczęciem aktywności łowieckiej nietoperzy, co wraz z ich żarłocznością doskonale przekłada się na ich skuteczność.

Jak powszechnie wiadomo owad ten rozpoczyna naloty upraw kukurydzy około połowy czerwca, podczas których składa jaja na spodnich stronach liści, z których po około 7 do 10 dniu wylęgają się larwy, które żerują najpierw na liściach, by po osiągnięciu odpowiedniego stadium rozwoju wgryźć się do łodyg i kolb. Zmasowany atak omacnicy, przy braku zastosowania środków zapobiegawczych oznacza straty w plonie kukurydzy rzędu nawet 40%! Zwalczanie chemiczne tego szkodnika nie jest drogie, jednak często nie możliwe do wykonania. Owad ten atakuje w okresie, kiedy kukurydza ma już około 1 metra wysokości i wjazd na pole zwykłym opryskiwaczem niestety nie wchodzi w grę.

Aby przyciągnąć nietoperze w okolice naszych pól, należy zapewnić im odpowiednią ilość letnich kryjówek, gdzie mogą schronić się w ciągu dnia oraz rozmnażać. W tym celu zaleca się stosowanie specjalnych budek dla nietoperzy, typu Stratmann, Issel lub Angielska. Schronienia te należy rozwiesić wczesną wiosną (początek marca) na drzewach i słupach wokół oraz wewnątrz plantacji którą będziemy chcieli chronić, na wysokości 4 – 5 metrów, unikając przy tym ekspozycji południowej.

Budki dla nietoperzy powinno rozwieszać się w grupach od 10 do 20 sztuk, w odstępach 50 -100 metrów i więcej.

Jak wynika z badań, jednym z czynników ograniczających liczebność nietoperzy (populacja tych ssaków w Polsce systematycznie maleje) jest brak naturalnych miejsc w których mogłyby się swobodnie schronić w ciągu dnia i rozmnażać. Zastosowanie na dużą skalę sztucznych schronień, mogłoby odwrócić ten niekorzystny trend, a w przypadku rolników i ich upraw przyczynić się do ograniczenia strat w plonach.

Wysokiej jakości budka dla nietoperzy, to koszt rzędu około 40 zł. Przeciętna żywotność takiej budki (na przykładzie firmy MKW Pracownia Przyrodniczo-Rolna) to min. 10 lat. Biorąc pod uwagę, że przy 10 hektarowej plantacji zostałoby zamontowanych 50 sztuk, (wydatek rzędu 2000 zł), to koszt jednostkowy w przeliczeniu na 1 hektar przez okres 10-ciu lat wynosi zaledwie 20 zł (z 23% podatkiem VAT), który przecież można wrzucić w koszty i odliczyć (rolnicy VAT-owcy). Oczywiście nie uprawia się kukurydzy po kukurydzy, a stosuje odpowiednie zmianowanie (zboża, rzepak, buraki), ale trzeba pamiętać, że również i te uprawy mają wiele szkodników jak chociażby rolnice, czy słodyszek wraz z chowaczem, którymi również z wielką ochotą żywią się przecież nietoperze.

Foto omacnicy: P. Bereś
Foto nietoperza: Cezary Korkosz